Back Number

• 2022.07/興一利 If you try to obtain one profit, you should remove one harm.

Back Number

Tóm lược:

Sau khi chiến tranh Việt Nam kết thúc, tình trạng đất nước vô cùng hỗn loạn, tôi bị mất hết cả tin tức về gia đình mình. Trong giai đoạn cực kỳ khủng hoảng ấy, cuộc đời tôi tưởng chừng như đến hồi kết thúc. Sau đó tôi gắng sức làm việc giống như mình được tái sinh.

Tôi được dịp phỏng vấn ông Trần Ngọc Phúc (tên Nhật của ông là Kazufuku Nitta). Ông Phúc sang Nhật du học. Sau khi tốt nghiệp đại học, ông vào thực tập tại một hãng chế tạo thiết bị y khoa. Sau khi thành lập công ty Metran Co, Ltd., ông ráo đã tập trung phát triển kỹ thuật “máy hô hấp nhân tạo dao động cao tần số (HFO)” cho trẻ em sơ sanh và các cháu sanh thiếu tháng. Qua những công trình này, ông Phúc đã trở thành một người rất có uy tín trong lãnh vực trị liệu y khoa.

Sau khi tốt nghiệp trung học ở Sài gòn, tôi đến Nhật bản năm 1968 với tư cách là một du học sinh. Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi nhận được học bổng dành cho nghiên cứu sinh của hội The Asian Students Cultural Association và xin vào thực tập tại hãng chế tạo thiết bị y khoa Senko Medical Instrument Manufacturing. Ông Aoki, tổng giám đốc của hãng thường cho tôi cơ hội tham gia vào việc phát minh và sáng chế nhiều sản phẩm khác nhau. Ông bảo đây là những kinh nghiệm rất hữu ích cho tôi sau này khi tôi về Việt Nam. Tôi vẫn hay tâm sự với vợ tôi, Mitsuko, về giấc mơ được hoạt động kinh doanh nơi quê nhà.

Ban đầu, sau khi sang Nhật tôi thường liên lạc với gia đình ở Việt Nam qua điện thoại. Rồi chiến tranh tiếp diễn, tình thế trở nên gay cấn hơn, cho đến lúc tôi hoàn toàn mất liên lạc với gia đình tại Sài Gòn (nay là thành phố Hồ Chí Minh). Các cơ quan truyền thông loan báo con số tử vong trong chiến tranh ngày càng cao. Mất liên lạc với gia đình, không biết là họ còn sống hay đã mất, càng ngày tôi càng rơi sâu vào hố tuyệt vọng bởi những tin tức mỗi ngày trên báo chí, trên màn ảnh truyền hình.

Tôi được nuôi nấng trong một gia đình khá giả ở Việt Nam, tôi thấy rằng tôi thật ích kỹ, thật là một đứa con hư. Cha mẹ chiều theo mơ ước của tôi, gởi tôi qua Nhật học bằng chi phí của gia đình. Bởi vậy việc không liên lạc được với gia đình đã khiến tinh thần của tôi bị khủng khoảng trầm trọng. Tôi đã nghĩ rằng mình đã mất quê hương và sẽ chẳng bao giờ có cơ hội trở về. Trong thời gian đó, tôi tránh đến gần cửa sổ trong các toà cao ốc, chỉ e trong lúc phẫn chí tôi đi tìm cái chết. Tôi đã nghỉ làm hơn một tháng trời, nhưng rồi nhờ vào sự khuyến khích của bạn bè, tôi quyết định ở lại Nhật và tiếp tục làm việc.

Nhìn vào công việc, tôi quyết định chọn những công việc đặc trưng mà chỉ mình mới làm được, và có thể dồn hết khả năng của mình để làm việc. Khi tôi bàn với ông tổng giám đốc công ty về việc tôi muốn chế tạo máy hô hấp nhân tạo, ông khuyên tôi nên tiến hành dự án chế tạo song song với việc kinh doanh, vì vậy tôi đã bắt đầu đi kinh doanh bán hàng. Đối với các chuyên viên trong ngành y khoa, thấy có một người ngoại quốc, nhất là người đó lại là người Việt Nam làm việc về kinh doanh là một chuyện hi hữu. Những bác sĩ và các nghiên cứu gia tôi gặp đã rất chú ý đến tôi, họ rất tử tế và cho tôi những lời khuyên rất hữu ích. Tôi giống như một con "Panda" thu hút khán giả. Trong tình trạng khốn đốn cùng cực vì không liên lạc được với quê nhà, song song với môi trường sinh hoạt mới, tôi cho rằng "cái tôi" cũ đã mất đi, tôi đang tái sanh để dốc lòng vào công việc.

Tôi cố gắng gặp gỡ nhiều chuyên gia và tôi thu nhận được rất nhiều kinh nghiệm quý báu. Tôi học hỏi trực tiếp từ nhiều người đang đi tiên phong trong lãnh vực y khoa, những kinh nghiệm thực tiễn cùng với những mối quan hệ thân mật tôi thiết lập được trong thời gian này là phần tài sản vô cùng qúy báu cho tôi mãi về sau.

Năm 1984, tôi thuyết phục vợ tôi cùng giúp tôi thành lập công ty Metran Co, Ltd. bằng tiền hưu trí của tôi và tiền đóng góp của bạn bè. Để theo đuổi mơ ước làm giảm số tử vong của các trẻ sanh thiếu tháng, tôi dốc lòng vào việc chế tạo “Máy hô hấp nhân tạo dao động cao tần số" thích hợp cho hai lá phổi mong manh của các cháu. Máy thở này của công ty Metran đã đoạt giải nhất trong cuộc thi do hội The U.S. National Institutes of Health đặt ra. Đây là điều đã làm nên nền tảng cho công ty của tôi.

Tôi cố gắng nghiên cứu, phát minh và phát triển máy đều đặn, hết cái này đến cái khác. Kết quả là tôi đã thành công trong việc chế tạo máy dùng cho người lớn.
--------Tôi nghĩ; cuộc sống của chúng ta có được hiện nay là do mối tương quan với nhiều người . Và bạn sẽ đối xử như thế nào với người mà bạn gặp lần đầu tiên?

Thi ân mà không cần đáp trả. Đây là điều tôi đã học được từ cha mẹ tôi.

Bác sĩ Phương nhờ tôi làm thông dịch viên cho bà khi bà đến Nhật để chữa trị cho cặp sinh đôi Nguyễn Việt và Nguyễn Đức, và giúp bà trong chuyên môn của tôi về các dụng cụ y khoa. Cặp sinh đôi này bị dính liền với nhau từ hạ bộ là do hậu quả của chất độc da cam do quân đội Hoa Kỳ sử dụng trong thời kỳ chiến tranh. Sự kiện này cùng với lời khuyến khích của bác sĩ Phương đã đưa tôi về lại quê hương lần đầu tiên năm 1986 sau 18 năm. Tôi đoàn tụ gia đình sau một thời gian dài xa cách.

Lúc tôi về thì Việt Nam không còn như xưa, gia đình tôi đã mất hết của cải và phải chật vật tìm mọi kế để sinh nhai. Với bổn phận người con trưởng trong gia đình, tôi đã đưa các em tôi sang Nhật để chúng có cơ hội học tập và trau dồi kiến thức trong lãnh vực y khoa và thực phẩm.

May mắn là các em trai và gái của tôi sau này về lại Việt Nam đều mang những kiến thức học được vào kinh doanh và cũng tạo được mối tương quan mật thiết với Nhật bản. Chúng giúp đỡ lẫn nhau, lo lắng cho gia đình, cho người thân; đây là điều thường thấy trong các quốc gia Đông Nam Á, kể cả Nhật bản.

Hiện tại thì tôi đang bán máy thở khắp nơi trên thế giới. Tôi đang cố gắng khuếch trương việc kinh doanh với mục đích "bảo vệ sự sống". Và tôi nghĩ rằng; chẳng cần phải nói, Việt Nam là nơi có tiềm lực trong tương lai.

Ông Phúc là người vui vẻ, hoạt bát và luôn hướng về tương lai mặc dầu ông bị ảnh hưởng sâu đậm bởi chiến tranh Việt nam, đã trái qua nhiều nỗi tuyệt vọng nỗi đau từ chiến tranh. Ông Phúc hay nói về những vị cố vấn cho ông: ông Tamura, một người thầy kiếm đạo; ông Risaburo Aoki, sáng lập viên của công ty Senko Medical Instrument Mfg. Co, Ltd. nơi ông Phúc thực tập và chịu ảnh hưởng sâu sắc qua công việc; giáo sư Charles Bryan đang lãnh đạo một công trình nghiên cứu HFO lúc ông Phúc gặp trong một hội nghị bên Hoa Kỳ; tiến sĩ Katsuyuki Miyasaka, một nghiên cứu viên về HFO bên Nhật; và bác sĩ Phương bên Việt nam. Lúc ông Phúc kể về những duyên tao ngộ trong cuộc đời ông, cả sự gặp gỡ những vị cố vấn này, gương mặt ông tràn đầy xúc động và lòng biết ơn.

“Tôi tin là lúc nào mình cũng có thể tìm ra con đường khi mình đốc hết toàn lực để cố gắng”. Đây là lời tâm niệm của ông Phúc, chứng tỏ sự nhận thức sâu sắct và lòng tự tin của một người đã dốc lòng vào việc chế tạo một sản phẩm tốt đẹp nhất cho thế giới, đã hy sinh cả giờ ăn giấc ngủ, trong lúc đang lơ lững bên bờ tuyệt vọng. Tôi nghĩ về những con đường hải lụa cổ xưa, những con đường không tên. Có lẽ những con đường này được mở ra bởi những người Việt Nam với tinh thần bất khuất như ông Phúc.

Sinh năm 1947 trong một gia đình khá giả gần Huế. Qua Nhật du học năm 1968 bằng chi phí của cha mẹ. Tốt nghiệp kỹ sư đại học Tokai University, thực tập tại công ty Senko Medical Instrument Mfg. Co. Ltd và sau đó trớ thành nhân viên chính thức . Năm 1984, ông Phúc sáng lập công ty Metran Co, Ltd. giữ chức vụ Tổng Giám Đốc. Ông đã vào quốc tịch Nhật. Theo đuổi giấc mơ, ông Phúc đã phát minh máy hô hấp nhân tạo dao động cao tần số (HFO) cho trẻ em sơ sanh và các cháu sanh thiếu tháng. Ông cũng đã thành công trong việc chế tạo máy dùng cho người lớn. Ông về thăm lại quê hương năm 1986, sau 18 năm xa cách.